بررسی اثر تنش غرقاب و تغذیه نیتروژن در مرحله گیاهچه ای بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزا

به منظور بررسی اثر تنش غرقابی و کود نیتروژن برخصوصیات فیزیولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد کلزا (brassica napus l.) رقم هایولا 401 آزمایشی به صورت گلدانی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، در سال زراعی 1392-1391 اجرا گردید. آزمایش در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل، در سه تکرار انجام شد. تیمار¬های آزمایش شامل عامل اول مدت اعمال تنش غرقابی در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 15 روز) و عامل دوم تیمار کودی شامل چهار سطح صفر، 100، 150 و 200 کیلو گرم کود نیتروژن در هکتار که معادل (صفر، 6/0، 9/0 و 2/1 گرم اوره در هر گلدان) در مرحله گیاهچه¬ای (سه¬برگی) بود. در این آزمایش صفات رشدی، فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز، کاتالاز و اسیدآسکوربیک، حداکثر عملکرد کوانتومی فتوسیستم ii، میزان کلروفیل و عملکرد و اجزای عملکرد دانه اندازه¬گیری شد. نتایج بررسی اثر تنش غرقابی بر صفات فیزیولوژیک کلزا نشان داد که حداکثر عملکرد کوانتومی فتوسیستم ii تحت اثر تنش در همه¬ی سطوح کودی کاهش یافت. فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز طی تنش غرقاب روندی کاهشی داشت، اما میزان اسیدآسکوربیک در طی تنش غرقاب روندی افزایشی داشت. فعالیت کاتالاز با اعمال مدت¬های غرقابی ابتدا در تیمار 5 روز افزایش و سپس در تیمار 10 و 15 روز روند کاهشی نشان داد. بیشترین میزان فعالیت کاتالاز در بین سطوح کودی در تیمار 200 کیلو گرم کود مشاهده گردید. افزایش تنش غرقابی بویژه در تیمار عدم مصرف کود باعث کاهش محتوای کلروفیل برگ (a و b) شد. میزان کلروفیل برگ در هر چهار تیمار کودی طی تنش غرقاب روند کاهشی داشت و بیشترین حساسیت به تنش غرقاب در تیمار عدم مصرف کود بود. حداکثر عملکرد در تیمار شاهد با سطح کودی 200 کیلو گرم در هکتار و کمترین در تیمار عدم مصرف کود در 15 روز غرقاب مشاهده شد.